1) Tezin Konusu
Tez önerisini okuyacak olan akademisyenler tarafından ilk göze çarpan bölüm olmasından dolayı büyük anlamda önem arz etmektedir. Bu bölümde tezinizi hangi konu ekseninde yazacağınız bilgisini vermeniz gerekmektedir. Yazacağınız konunun literatürdeki karşılığına yer verip, ayrıca konuyla ilgili yazılmış başka tezler var mı, eğer varsa sizin tez konunuzun bu tezlerden ne gibi farklılıklarda olduğunu belirtmeniz gerekmektedir. Tezin konusu yalnızca tek bir cümle ile anlatılıp geçiştirilemez tam olarak konunun anlaşılabilmesi adına net ve sade bir dille tezinizin temel sorunlarına ve içeriğindeki verilere de yer vermeniz gerekmektedir.
2)Tez Konusunun Amacı
Yapılan her bir akademik çalışmanın bir amacı vardır. Sizin de tezinizi yazarken hangi amaçla yazmak istediğiniz ve bu amaçla asıl hedefinize ulaşabilmeniz önemlidir. Tezinizin tek bir amacı olabileceği gibi birden çok amacı da olabilir. Önemli olan, sizlerin hangi amaca hizmet ederek hangi soruna yol göstereceğinize ve literatürde hangi soruya cevap vereceğinizi belirtmenizdir.
3)Tezin Kapsamı Ve İçeriği
Tezinizin konusunun ve amacın en ayrıntılı ve alt başlıklarla birlikte açıklandığı bölüm tezin kapsam ve içeriği bölümüdür. Bu kısımda tezin konusunu ve kapsamını en ince detaylarıyla okuyucuya vermeniz gerekmektedir. Tezinizde hangi sorunları ele aldınız, bu sorunlara ne tür cevaplar verdiniz, hangi türde sınırlılıklara ve varsayımlara dayandırdığınıza bu bölümde yer vermeniz gerekiyor.
Bu bölümde alt başlık olarak; tezinizde hangi tür sorulara cevap vereceğinizi de tek tek başlıklar halinde yazmanız gerekmektedir. Bu bölümde oluşturacağınız diğer alt başlık ise tezinizde yer alan hipotezlerdir. Bu hipotezler de tezinizde sorduğunuz sorulara karşılık geliştirdiğiniz cevaplardır.
4) Tezin Önemi Ve Özgün değeri
Tezinizin özgün değerini sade ve anlaşılır bir dille yazmanız gerekmektedir. Tezin konusunun literatürde hangi boşluğu dolduracağına, literatüre akademik açıdan hangi katkıları sunacağı ve toplumsal olarak nitelenen sorunlara hangi açılardan ışık tutacağını belirtmeniz gerekmektedir.
Tezde asıl önemli olan, yazmaya değer özgün ve orijinal bir konunun literatüre kazandırılmasıdır. Şimdiye kadar yazacağınız konuyla ilgili yazılmamış bir konuda yazmanız gerekir bununla birlikte de akademik literatüre önemli bir kazanım sağlayabilirsiniz.
5) Tezin Araştırma Yöntemi
Yazacağınız tez çalışmasında hangi türden araştırma yöntemlerini kullanacağınızı bildirmeniz gerekmektedir. Örneğin; mülakat yöntemi, çeşitli anketler (Bu yöntem için ilgili kuruldan izin alınması gerekmektedir), literatür taraması, saha çalışması, sosyolojik gözlem vb. türden araştırma yöntemlerine tezinizde yer verecekseniz kullandığınız her bir yöntemin içeriğiyle birlikte tez önerisinde kaleme almanız gerekmektedir.
Ayrıca bazı türden araştırma yöntemleri için üniversitelerin oluşturduğu kurallar doğrultusunda çeşitli izinler alınması gerekmektedir.
6)Tezin Düzeni/ Dizaynı
Tezin bu bölümünde, çalışmanızda yer vereceğiniz bölüm sayısını belirledikten sonra her bir bölümü detaylıca açıklamanız gerekmektedir. Giriş ve sonuç bölümü hariç diğer bölümlerde temel olarak hangi konulara yer verip ve hangi sorunların çözümüne katkı sağlayacağınız anlatılmaktadır.
7) Tez Konusuyla İlgili Literatür Analizi
Önerinizde bulunması gereken en önemli bölümdür. Burada yazacağınız tez konunuzla ilgili literatürde yazılan birçok tez ve makale örneklerine yer vermeniz ve bu akademik çalışmalarda sizin konunuzla ilgili olarak hangi boşluklar var bunları bulmanız gerekir. Bu analizde temel olarak üç şeyi aktarmanız gerekmektedir; konunuzla ilgili temel kavramlar, çeşitli yaklaşımlar ve en önemlisi diğer akademik çalışmalardaki boşluklar.
Yüksek lisans tezinde 2-3 sayfa, doktora tezinde de 5-10 sayfa yazacak şekilde daha geniş açıdan yazılması gerekir.
8) Tezin Çalışma Planı
Literatüre ekleyeceğiniz tezinizin ana temasını oluşturmaktadır. Bu bölüm üzerinde çalışacağınız tezin hangi ayda hangi bölümlerini bitireceğinize dair planlamalarınızı sunacağınız bölümdür. Aslında her üniversitenin lisansüstü düzeyde yer verdiği şablonlar doğrultusunda bu bölümlerin planlı olarak yazımı gösterilmektedir. Tez planındaki en önemli unsur, kişinin kendi çalışma planını oluşturup, ne zaman hangi bölüm üzerinde çalışacağını da kendi planı doğrultusunda yapması gerektiğidir.
9) Kaynakça
Tez önerinizi hazırlama aşamasında kullanmış olduğunuz kaynakları yazmanız gerekmektedir. Yaklaşık 15-20 tane kaynak göstermeniz, hazırlamış olduğunuz tez önerisinin bilimsel literatürden yoğun bir şekilde faydalanmış olduğunuzun göstergesi olacaktır. Bu durum sizin tezinizle ilgili pek çok ön araştırmalar yaptığınızı sergiler ve okuyucular tarafından da olumlu yönde görüş aksettirir.
“Tez Önerisi” örnekleri için tıklayın.