Tez; lisans, yüksek lisans ve doktora gibi eğitimleri bitirme sürecinde yer alan ayrıca üzerinde en fazla emek sarf edilen akademik yazın türüdür. Genel olarak bir tartışmaya veyahut çeşitli iddialara dayanarak bilimsel çerçevede düşüncelerimizi aktarmamızı sağlayan, en yetkin bilimsel türü oluşturmaktadır.
Yüksek lisans eğitim sürecinde tez yazmanın en temel amacı; öğrencinin birçok konu hakkında araştırma yapma yeteneği kazanması ve yapmış olduğu bu araştırmalarla literatüre yeni kazanımlar sağlamasıdır. Bilime yaptığı çeşitli kazanımlardan dolayı da iyi yazılmış bir tez, aynı amaç doğrultusunda kaleme alınan bilimsel makale statüsünde olmaktadır. Tez yazımındaki bir diğer önemli unsur ise bilim dünyasına birçok katkıda bulunup yeni düşünceler geliştirmek veyahut çeşitli konular hakkında yeni yorumlamalarda bulunmak gibi hususlar daha çok ön planda tutulmaktadır.
Hazırlayacağınız tezin konu başlığı kısa ve öz olmalıdır. Uzun konu başlıkları teziniz hakkında anlam karışıklığına neden olacağı için, okuyucular tarafından pek de hoş karşılanmaz ve iyi bir tez başlığı seçmemiş olmanızdan dolayı emek verip, kaleme almış olduğunuz tezinizin okunmamasına bile neden olur. Bu nedenle en fazla 10 kelimeden oluşan bir tez başlığı tercih etmenizde yarar olacaktır.
Özetle ifade edilirse tez; çeşitli tartışmalara, iddialara dayanarak bir öneri ya da fikri ileri sürmektir.
Açıkçası tezin ne olduğunu anlamaktan ziyade onun neleri amaç edindiğini anlamak tezin ne olduğunu anlamamızı daha öz bir şekilde sağlayacaktır. Tez yazımının en nihai amacı; bilim dünyasına katkıda bulunmanın yanı sıra tezi yazan öğrencinin kendisini daha çok geliştirmesini sağlayarak onun gelecekteki akademik hayatına olumlu anlamda yön vererek, ileride elde edeceği kariyer sürecinde bilimsel ürünler üretmesini sağlamasında etkili olacaktır. Bu sebepten dolayı yüksek lisans ve doktora eğitimlerinin büyük bir bölümü tez yazım sürecine ayrılmakta ve bu yazım süreci aslında öğrencinin bazı özellikler kazanmasına katkıda bulunmaktadır. Bu özelliklerden en önemlileri;
- Edinmiş olduğu bilgileri farklı disiplinlerle bütünleştirip, literatüre yeni bilgiler kazandırmak.
- Kendi alanıyla ilgili kazanmış olduğu bilgileri neden-sonuç ve birçok eleştiri süzgecinden geçirerek değerlendirmesini sağlamak.
- Araştırmış olduğu konuyu kendi başına araştırıp yeni bulgular edinme yeteneği kazanmasını sağlamak.
- Akademik kurallar çerçevesinde bilimsel çalışmalar yapabilmesini sağlamak.
Kısaca, tez nedir sorusuna vereceğimiz cevaba yukarıda yazılan bilgiler ile birlikte daha geniş manada bir tanım yapmak mümkündür. Yukarıdaki açıklamalarışığında; Tez, “ bu kapsam doğrultusunda çalışmasını yürütmekte olan öğrenciye alanıyla ilgili kavramsal ve kuramsal bilgileri birbiriyle bağlantılı şekilde kavrama, neden, sonuç ilişkisi etrafında değerlendirme ve analiz etme, üzerinde çalıştığı konu hakkında olumlu veyahut olumsuz eleştirilerde bulunma, yeni bilgiler üretebilme becerilerini kazandıran yetkinlikte bilimsel bir yazın türüdür.”
“Tez Nasıl Yazılır?” rehberi için tıklayın.